تحولات اصلاحی در جهان اسلام: مقایسه دوران جدید اسلامی و مسیحیت قرن شانزدهم

Authors

  • ابوالحسن نواب عضو هیات علمی دانشگاه ادیا و مذاهب
  • بهروز حدادی استادیار دانشگاه ادیان و مذاهب
Abstract:

نهضت اصلاح دینی در قرن شانزدهم (رفرماسیون) به رغم همه تشابهات و همسانی‌ها، تفاوت‌های جدی و اساسی با نهضت‌های اصلاحی معاصر در جهان اسلام دارد که البته در یک نگاه مقایسه‌ای این نقاط افتراق، گاه نقطه قوت یک جریان محسوب می‌شوند و گاه نقطه ضعف آن. از مهم‌ترین وجوه افتراق می­توان به موارد زیر اشاره کرد: وجود پشتوانه‌های فلسفی و الاهیاتی قوی در نهضت اصلاح دینی و فقدان یا ضعف آن در جهان اسلام؛ بهره­مندی جهان اسلام از نگرشی الاهیاتی که از برخی نقاط ضعف در الاهیات مسیحی مصون بود؛ بها دادن به تفکر تجربی در مغرب‌زمین و بی­توجهی به آن در جهان اسلام؛ تفاوت اساسی در جهان­بینی و انسان­شناسی در جهان اسلام و غرب؛ فراگیری اصلاحات دینی و توده­ای شدن آن در غرب بر خلاف جهان اسلام؛ توجه به ابعاد اجتماعی و مؤلفه‌‌های مربوط به آن مانند قانون، مشروطیت، آزادی، تفکیک قوا، عدالت، و توجه به دنیا به عنوان مقدمه­ای برای آخرت در جهان اسلام، در برابر آخرت‌گرایی صرفِ پروتستانی؛ وجود کانون‌های قدرت مدنی و اجتماعی در مغرب­زمین، به عنوان عاملی مؤثر در مهار حکومت‌های اقتدارگرا. در این مقاله این وجوه افتراق را می‌کاویم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جهان اسلام و آیین پروتستان بررسی رویکرد بعضی از اندیشوران ایرانی به تحولات پروتستانی قرن شانزدهم

نهضت اصلاحات پروتستانی، جنبشی عظیم بود که تأثیر فراوانی بر همه ساحت‌های نظری و عملی مغرب‌زمین گذاشت. لذا بعضی از متفکران جهان اسلام با ملاحظه مشکلات عدیده جهان اسلام، چاره کار را نوعی اصلاح از سنخ اصلاحات پروتستانی دانستند. در نتیجه نگاهی همدلانه و گاه توأم با شیفتگی به آن داشتند؛ اما با بررسی دقیق‌تر این تحول بزرگ در جهان مسیحی می‌توان گفت این گرته‌برداری، نوعی ساده‌اندیشی و سطحی‌نگری در این م...

full text

نخستین گفتمان مناظره‏ای بین ایران - اسلام و مسیحیت در دستنوشت‏های فارسی (پایان قرن شانزدهم و آغاز قرن هفدهم میلادی)

هدف: این نوشتار معرفی نخستین اثر نوشتاری با رویکرد گفتمان مناظره‏ای، در تاریخ دست نوشت‏های فارسی، بین دو حوزه عقیدتی اسلام و مسیحیت را معرفی می‏کنید. روش:روش این تحقیق تاریخی است و این پرسش ها بررسی شده است ؛ رویداد در کجا، چه زمانی، با چه کسانی، با چه باور و پیش زمینه عقلی و با چه انعکاسی در متن روی داده است . یافته‏ها: نخستین دستنوشت فارسی پس از اسلام که این گونه را بین دو آیین اسلام و مسی...

full text

نخستین گفتمان مناظره‏ای بین ایران - اسلام و مسیحیت در دستنوشت‏های فارسی (پایان قرن شانزدهم و آغاز قرن هفدهم میلادی)

هدف: این نوشتار معرفی نخستین اثر نوشتاری با رویکرد گفتمان مناظره‏ای، در تاریخ دست نوشت‏های فارسی، بین دو حوزه عقیدتی اسلام و مسیحیت را معرفی می‏کنید. روش:روش این تحقیق تاریخی است و این پرسش ها بررسی شده است ؛ رویداد در کجا، چه زمانی، با چه کسانی، با چه باور و پیش زمینه عقلی و با چه انعکاسی در متن روی داده است . یافته‏ها: نخستین دستنوشت فارسی پس از اسلام که این گونه را بین دو آیین اسلام و مسی...

full text

جهان اسلام و تحولات ژئوپولیتیکی شیعه در دوران معاصر

چکیده در عرصه ژئوپولیتیک قدرت ها در حال رقابت برای حفظ منافع و کسب قدرت بیشتر جهت ایفای نقش تأثیرگذارتر در معادلات ژئوپولیتیکی هستند. زیرا داشتن نقش پر رنگ تر به منزله نفوذ و هژمونی بیشتر در معادلات ژئوپولیتیکی است. چنانکه قدرت ها بر اساس میزان وزن و قدرت ژئوپولیتیکی شان در تحولات جهانی به ایفای نقش می پردازند. بعد از وقوع انقلاب اسلامی در ایران و به قدرت رسیدن حکومتی با ایدئولوژی شیعه، کم ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 54

pages  105- 143

publication date 2012-12-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023